در موضوع عکس کار، عکاسان مطمئناً سوژه های زیادی را در طول فعالیت خود از آن عکاسی کرده اند اما موضوعاتی که به زعم من از آن غافل شده است، ابعاد اشتغالی است که مایه سربلندی جامعه شود.

در میان جشنواره ها و مسابقاتی که در طول سال برگزار می شوند کمتر رویدادی است که شاید توجه خود را معطوف به کار به عنوان یک موضوع و دغدغه مهم اجتماعی کرده باشد. موضوعی که می تواند از دریچه حوزه فرهنگ و هنر و نگاه تیزبین هنرمند ابعاد آن هر چه بهتر شکافته شود و به برنامه ریزان و مدیران مربوط نقشه راه دهد. مشاغلی که خیلی از آن ها در روزگاری که تأکید به کارآفرینی، نقل محفل بسیاری از مسئولان است، می تواند با نمایش خیلی از این شغل ها توسط هنرمندان؛ ایده هایی را در ذهن مردم جرقه بزند که مسیر زندگی شان را عوض کند. با توجه به این موضوع مهم اجتماعی و کوشش عکاسان در نمایش واقعیت ها و آگاهی بخشی به جامعه در ارتباط با کار نخستین مسابقه بین المللی عکس کار ایران به همت مرکز کار ایران فراخوان خود را منتشر کرد. برای بررسی ابعاد هر چه بهتر این موضوع به سراغ اکبر عالمی استاد دانشگاه و عکاس پیشکسوت رفتیم تا دررابطه با فضای عکاسی و نظر وی در مورد این مسابقه بیشترآشنا شویم:

اکبر عالمی منفعت هر جشنواره را بیش از ضرر آن دانست و یکی از ویژگی های مهم آن را انتخاب و ارزیابی آثار دانست و گفت: این که هنرمند با ارسال آثار خود سعی می کند تا از رهگذر نگاه داوران و مخاطبان، آثار خود را به نقد بگذارد به نظرم یک ویژگی مثبتی است که می تواند رشد وی را در پی داشته باشد.

وی چینش درست هیأت داوران را یکی از نکات مهم جشنواره بر شمارد که می تواند بر ارزش آن بیفزاید و در این خصوص گفت: احترام به نظرات هیأت داوران در تمام رقابت های هنری و ادبی همواره باید وجود داشته باشد و اگر هنرمندی نسبت به آرای داوران بی احترامی کند و سعی کند تا با دامن زدن به این که هنرمندان منتخب ارتباط هایی را با داوران داشته اند این موضوع به نظرم قدری توهین به جایگاه داوران است چون با قاطعیت می گویم داوری که سالیان سال در حوزه عکاسی و یا هر حوزه هنری دیگری فعالیت میکند با یک انتخاب اشتباه اعتبار خود را زیر سؤال نمی برد.

این منتقد هنر، به هیأت داوران مسابقه عکس کار که ترکیبی مناسب از داوران آکادمیک و تجربی هستند اشاره کرد و گفت: به نظرم انتخاب آقایان شاهرودی، زنده روح کرمانی و غفاری که هم از اساتید آکادمیک و هم از اساتید با تجربه در زمینه عکاسی هستند، جای تقدیردارد و این مهم می تواند عکاسان را به مشارکت حداکثری ترغیب کند. آدم های با تجربه ای که زاویه نگاهشان بسیار متمایز است و باعث رشد عکاسان در آینده می شود و انتخاب داوران این مسابقه را باید به دبیرخانه و محمد حمزه ای دبیر هنرمند این مسابقه تبریک گفت.

وی ادامه داد: داورانی که در این جشنواره هستند، سابقه کار حرفه ای آن ها بین ۳۰ الی ۴۰ سال است و کسی که سابقه فعالیت زیادی دارد مطمئناً سلیقه والایی دارد و در انتخاب آثار کاملاً با صبر و حوصله اقدام به انتخاب آثار می کند و بعد از آن با اشتراک آرای خودشان با همدیگر سعی می کنند تا به یک وفاق جمعی برسند عالمی با اشاره به اینکه بعد از گذشت ۱۵۰ سال از فعالیت جدی عکاسی در جهان تماشای عکس های خوب از نظر مردم کمی سخت تر شده است، گفت: هرعکسی باید چشمگیر باشد و بتواند در اولین فرصت تفکر را از مخاطب بگیرد و او را مجذوب اثرش کند و با توجه به این که در عصر قرن ۲۱، سواد بصری مردم با وجود تکنولوژی های مختلف و اینترنت بالاتر رفته است مطمئناً هنرمند کار سخت تری را در خلق آثار پیش روی خود دارد.

عضو سابق فرهنگستان هنر در خصوص موضوع کار که در این مسابقه به عنوان محور اصلی در نظر گرفته شده است، گفت: یکی از سرمایه های جوامع پیشرفته کار است و وقتی می خواهیم بفهمیم آیا جامعه ای پویا است یا خیر باید بفهمیم که فعالیت بازار کار آن جامعه چیست. به نظرم این مسابقه قداست دارد چون ارزشمندترین فعالیت اجتماعی بشر را زیر ذره بین عکاسان قرار داده است و برای این که در به تصویر کشدین صحیح کار موفق شویم باید فارغ از کار فیزیکی، شاخه های گوناگون کار را هم در سرزمین مادری در نظر داشته باشیم. باید در تعریف کار به کارهای فکری و غیر یدی هم توجه شود و به خیلی از اندیمشمندان، معلمان، مدرسان و یا مترجمان که کار آن ها خیلی در جامعه محسوس نیست، بپردازد و آن ها را برجسته تر کنند.

این مجری و کارشناس تلویزیون، مسیر رشد یک جشنواره را در برگزاری دوره های متعدد آن توصیف کرد و خاطر نشان ساخت: این که در ابتدای راه یک جشنواره بخواهیم انتظارات زیادی را ازآن داشته باشیم خیلی راه به جایی نمی برد بلکه یک جشنواره تازه و نوپا تازه بعد از گذشت ۵ دوره از آن می تواند شکوفا شود و در این مسیر با توجه به نوع موضوعات و انتخاب دبیرخانه و هیأت داوران حرفه ای می توان امیدوار بود که این حصول اتفاق بیفتد.

عالمی نقش هنرمند عکاس را در توجه به مسائل اجتماعی، نقش پرخطیری بر شمارد که می تواند احساس مسئولیت را در مخاطب بر انگیزد و بیان داشت: نقش اجتماعی عکاسان در نشان دادن موضوعاتی اجتماعی از جمله کار می تواند با نشان دادن کار و تأثیر اشتغال بر جامعه ای پویا شانه به شانه جامعه شناسان تعریف شود و با جهان بینی که که نسبت به مشاغل دارد، سعی می کند تا آن را در آثار خود نشان دهد و مطمئناً تا وقتی نسبت به آن شغل و جایگاه شخصیتی آن فرد شناخت نداشته باشد نمی تواند تصویر درستی را از آن نمایش دهد. عکاسی که می خواهد کار را به تصویر بکشد باید جهان بینی نسبت به اشتغال داشته باشدو جهان بین وی در آثارش متجلی شود.

وی ادامه داد: در روزگار که دوربین های تمام اتوماتیک در دست مردم است تفاوتی که می تواند میان یک فرد معمولی را از یک عکاس متمایز کند نگاه و خلاقیت وی است. عکاس باید بر دانش جامعه شناسی، جهان بینی نسبت به موضوع ، روانشناسی، تاریخ و خیلی از مباحث دیگر تسلط داشته باشد تا عکس او تأثیر لازم را بر مخاطب خود بگذارد. این استاد دانشگاه قدرت یک عکس را بیشتر از ۱۰ هزار کلمه دانست که همین موضوع بر اهمیت کار عکاس می افزاید و اظهار داشت: بدون شک عکاس برای حضور در یک رویدادی باید از میان آثار زیادی که عکاسی کرده است بهترین آثار خود را به آن ارسال کند و وقتی یک عکاس این موضوع را در نظر داشته باشد که کار وی چقدر ارزشمند است و با خود این موضوع را تکرار کند مطمئناً با نگاه نافذتری به سراغ سوژه های خود می رود.

وی خاطر نشان کرد: در موضوع عکس کار، عکاسان مطمئناً سوژه های زیادی را در طول فعالیت خود از آن عکاسی کرده اند اما موضوعاتی که به زعم من از آن غافل شده است، ابعاد اشتغالی است که مایه سربلندی جامعه شود. عکاسان در ساده ترین کار ممکن به سمت عکاسی از مشاغل کاذب می روند که برای جامعه و حس خودباوری ما خوب نیست. به عنوان مثال وقتی عکس خود را بخواهیم به یک جشنواره خارجی بفرستیم و یک مخاطب خارجی با آن عکس روبرو شود حس بدی از جامعه ایران و اشتغال در آن به مخاطب خارجی دست می دهد به طوریکه این طور نباید باشد. بلکه با عکس خود باید سعی کنیم تا پرچم ایران و افتخار وسربلندی آن را به اهتزاز در آوریم.

عالمی در پایان گفت: جشنواه عکس کار که در ابتدای راه است باید طوری گام بردارد که الهام بخش باشد و کار را به گونه ای نشان دهد که نمایانگر یک جامعه پویا و تعریفی از جامعه پویای باشد تا ایستا. سعی کند تا با دربرگیری موضوعات مختلف و توجه به مشاغل تخصصی بیش از هر چیز آنها را برجسته کنند.

گفتنی است؛ بر پایه تقویم مسابقه بین المللی عکس کار ایران؛ آخرین مهلت ارسال آثار، ۱۵ فروردین ماه ۱۳۹۹ است. هنرمندان برای اطلاع دقیق از قوانین شرکت، ثبت‌نام و ارسال عکس می توانند به پایگاه اینترنتی مسابقه به نشانی www.jobcenter.ir/festival مراجعه نمایند