در میان جشنواره ها و مسابقاتی که در طول سال برگزار می شوند کمتر رویدادی است که شاید توجه خود را معطوف به کار به عنوان یک موضوع و دغدغه مهم اجتماعی کرده باشد. موضوعی که می تواند از دریچه حوزه فرهنگ و هنر و نگاه تیزبین هنرمندان ابعاد آن هر چه بهتر شکافته شود و به برنامه ریزان و مدیران مربوط نقشه راه دهد. مشاغلی که خیلی از آن ها در روزگاری که تأکید به کارآفرینی، نقل محفل بسیاری از مسئولان است، می تواند با نمایش آن توسط هنرمندان؛ ایده هایی را در ذهن مردم جرقه بزند که مسیر زندگی شان را عوض کند. با توجه به این موضوع مهم اجتماعی و کوشش عکاسان در نمایش واقعیت ها و آگاهی بخشی به جامعه در ارتباط با کار نخستین مسابقه بین المللی عکس کار ایران به همت مرکز کار ایران برگزار می شود. این رویداد در سه بخش تکعکس، مجموعه عکس و بخش جنبی (با موضوع «نه به کار کودک») و با تأکید بر ارج نهادن به کار و مشاغل مختلف برگزار می شود.
برای بررسی ابعاد هر چه بهتر این موضوع به سراغ افشین بختیار مدرس و عکاس مستند و طبیعت رفتیم تا دررابطه با فضای عکاسی و نظر وی در مورد این مسابقه بیشترآشنا شویم:
افشین بختیار عکاس طبیعت تبلیغات و توجه به رسانه های تخصصی را بیش از هر چیز به مسئولان جشنواره ها گوشزد کرد و گفت: بابرنامه ریزی منسجم و از قبل طراحی شده می توان هنرمندان را در جریان برگزاری جشنواره قرار داد تا با زمان بیشتری بر روی سوژه های خود کار کنند و عکس های تأثیرگذار تری را به جشنواره ها ارسال کنند. فرصت هایی که در رسانه ها و یا در فضای تبلیغاتی نگارخانه ها، دانشکده های هنری و مکان های هنری برای تبلیغ برنامه ها و رویدادهای هنری وجود دارد را نباید غافل شد و مسئولان این مسابقه باید برای استفاده بهینه از تک تک آن ها برنامه ریزی داشته باشند.
این داور جشنواره های مختلف عکاسی برگزاری مسابقه عکس کار را با موضوع مشاغل یکی از دغدغه های عکاسان برشمارد که در طول فعالیت کاری خودشان به عکاسی از آن می پردازند و در این خصوص بیان داشت: در سال های گذشته جشنواره های بسیاری ظهور کردند که موضوع آن ها تنها مشاغل خاص را در بر می گرفت اما مسابقه ای که با موضوع کلی و فراگیرتر همه مشاغل را در بر می گیرد کمتر در جامعه عکاسی بوجود آمده است. موضوعی که با مد نظر قرار دادن توسط مسابقه عکس کار بدون شک با استقبال بسیار زیاد عکاسان و ارسال آثار متعدد و متفاوتی به دبیرخانه همراه است. اما نکته ای که باید بدان توجه داشت و مسئولان این مسابقه باید در نظر بگیرند این که باید موضوع را به گونه ای در نظر گرفت که عکاسان با مطالعه فراخوان به راحتی آن چیزی را که مد نظر دبیرخانه هست، ارسال کنند و از ارسال عکس های غیر مرتبط بپرهیزند. این موضوع باعث می شود تا در زمان داوری خللی وارد نکند و روند کار ارزیابی را تسریع ببخشد. اختصاص بخش مجموعه عکس برای این موضوع هم مطمئناً دبیرخانه را با آثار بسیار خوبی روبرو می کند که شاید در قالب تک عکس بیان آن ها با مشکل روبرو است و از این نظر باید به مسئولان این مسابقه تبریک گفت.
وی اسامی داوران این مسابقه را گلچینی از بهترین اساتید و عکاسان ایران عنوان کرد که وزنه سنگینی به نام مسابقه می دهد و در این خصوص گفت: بدون شک اسامی داوران در هر مسابقه و جشنواره ای یکی از رکن های مهم آن رویداد عکاسی به شمار می رود که می تواند عکاسان را به حضور در آن ترغیب کند. بی شک حضور آقایان شاهرودی، زنده روح کرمانی و غفاری در ترکیب داوران این مسابقه که هر کدام هم از نظر تجربی و هم علمی جزو بزرگان عکاسی به شمار می روند را باید به فال نیک گرفت و این حضور مطمئناً به جذب و حضور عکاسان کمک بسیاری می کند.
بختیار جوایز، انتخاب موضوع و دبیرخانه ای متشکل از افراد حرفه ای را در استقبال عکاسان مفید خواند و ادامه داد: باها شده در جشنواره های مختلف جوایزی با ارقام بالا تعیین شده است که پس از اختتامیه هیچ خبری از اهدای آن و معرفی نفرات برتر نبوده است و این موضوع می تواند اعتبار یک جشنواره را خدشه دار سازد. فکر می کنم این که در فراخوان مسابقه عکس کار جوایز قابل قبولی درج شده است نکته قابل اتکایی برای حضور حداکثری عکاسان باشد و بدون شک انتخاب این موضوع و اسم نهادی چون وزارت کار و انتخاب شورای سیاستگذاری و دبیرخانه ای قوی می تواند به مشارکت بیشتر عکاسان کمک کند.
این مدرس عکاسی به حضور نیم قرن در عرصه عکاسی کشور اشاره کرد و از تجربیات خود در حوزه عکاسی از مشاغل مختلف گفت و ادامه داد: کمتر زمانی است که بنده در خانه بمانم ودر این مدتی که بیماری کرونا کشور را در برگفته است برای اولین بار است که به مدت دو ماه از خانه بیرون نرفتم. بیشتر شغل ها را عکاسی کردم و در مستند ایران که به شهرهای مختلف سفر داشتم خیلی از مشاغل در کانون توجه من بوده است و آرشیو خوبی را در مجموعه خودم ازمشاغل جمع آوری کردم. از پالان دوزان، آثار معماری ایران، صنعت نفت، معادن زغال سنگ ایران، صنایع دستی و ....عکاسی کردم که این فرصت دو ماهه حضور در خانه باعث شد تا 4 الی 5 میلیون اسلایدی که آرشیو کرده بودم را ساماندهی کنم.
بختیار ادامه داد: در این گونه رویدادهای عکاسی می توانیم تلنگری به عکاسان بزنیم که به سراغ مشاغل که در حال نابودی هستند و شاید تا چند سال آینده دیگر کمتر اثری از آن ها را در جامعه شاهد هستیم، بروند وبا این کار تاریخ مصوری از عکاسی را در حوزه مشاغل رقم بزنیم. به نظرم درج شغل های فراموش شده در فراخوان مسابقه عکس کار که سراسری هم هست می تواند توجه عکاسان استان های مختلف را به سمت مشاغلی که در اطراف خود و در معرض نابودی هستند، معطوف دارد و گنجینه تصویری ارزشمندی را در حوزه عکاسی مشاغل گردآوری کند. مثلاً چند سال پیش در قم فردی بود که خر مهره درست می کرد و طبق اعلام خودش تنها بازمانده این شغل بود بالطبع حفظ این مشاغل در قالب تصویر و یا شغل هایی چون بافنده ها، سفالگری و ... در مسابقه ها و جشنواره های عکاسی می تواند گنجینه تاریخ تصویری کشور را غنی کند.
وی اهدای جوایز و لوح برتر به عکاسان در جشنواره ها را باعث ایجاد انگیزه برای ادامه کار آن ها عنوان کرد و خاطر نشان ساخت: به نظرم برگزار کنندگان این مسابقه می توانند با کاهش ارقام جوایز مالی و افزایش تعداد آن ها، عکاسان بیشتری را مورد تشویق قرار دهند که به نوبه خود به ایجاد انگیزه مضاعف در میان عکاسان جوان کمک می کند. مطمئناً این حمایت های مادی و معنوی و در نظر گرفتن اردوهای مختلف عکاسی و کارگاه های آموزشی می تواند اسم این مسابقه را در میان طیف وسیعی از عکاسان در دوره های آتی مطرح کند.
گفتنی است؛ هنرمندان برای اطلاع دقیق از قوانین شرکت، ثبتنام و ارسال عکس می توانند به پایگاه اینترنتی مسابقه به نشانی www.jobcenter.ir/festival مراجعه نمایند