در میان مسابقه‌های و جشنواره‌های هنری که در طول سال برگزار می‌شوند، کمتر رویدادی است که توجه خود را معطوف به کار و اشتغال به عنوان یک موضوع و دغدغه مهم اجتماعی کرده باشد. موضوعی که می‌تواند از دریچه حوزه فرهنگ و هنر و نگاه تیزبین هنرمند ابعاد وسیع آن  مورد کنکاش و نقد و بررسی قرار گیرد  تا مدیران را برای برنامه ریزی و راهکارهای حوزه کار کمک کند.
در روزگاری که تأکید به  کار و کارآفرینی جزو اولویت های اصلی کشور است، نمایش پیدا و پنهان مشاغل تولیدی توسط هنرمندان، می‌تواند ایده‌هایی را در ذهن مردم جرقه بزند که مسیر زندگی‌شان را عوض کند. «نخستین مسابقه بین‌المللی عکس کار ایران» می‌تواند یکی از این مصادیق باشد. آخرین مهلت ارسال آثار در این مسابقه، اول خرداد ماه ۱۳۹۹ اعلام شده است. این رویداد در سه بخش تک‌عکس، مجموعه عکس و بخش جنبی (با موضوع «نه به کار کودک») به همت مرکز کار ایران برگزار می‌شود.  رویکرد این مسابقه، تاکید بر ارج نهادن به کار و مشاغل مختلف برای رونق اقتصادی، زندگی بهتر و در این میان شغل‌های تخصصی، مهارتی و حرفه‌ای و نیز کسب و کارهای نوین است و مشاغل پنهان و کارهای کاذب و غیرمولد مانند دستفروشی را شامل نمی‌شود.
در این خصوص با اسماعیل عباسی مترجم و مدرس عکاسی گفت‌وگویی انجام دادیم.

اسماعیل عباسی، مترجم و مدرس عکاسی، موفق شدن یک جشنواره در میان جامعۀ هنری را نیازمند رعایت فاکتورهای بسیاری دانست و خاطرنشان کرد:

ما اگر می بینیم فراخوان بعضی جشنواره ها را عکاسان از ماه ها قبل دنبال می کنند به خاطر ماندگاری و حضور افرادی متخصص در رأس اجرایی آن است. تداوم یک جشنواره و شکل اجرایی صحیح و هدف گذاری و انتخاب داورانی متناسب با جایگاه جشنواره و ... می تواند به مهم شدن یک جشنواره کمک کند.

وی جشنواره‌هایی که با موضوع عام تری برگزار می‌شوند را در جذب طیف وسیعی از مخاطبان تأثیرگذار دانست و گفت: در طول سال جشنواره های بی شماری برگزار می شود که خیلی از آن ها بعد از برگزاری اختتامیه فراموش می شوند. کاری که به نظرم می تواند یک جشنواره را برجسته کند و آن را در نظر مردم و هنرمندان مهم جلوه دهد، این است که بعد از اختتامیه چه کارهایی را باید برای نمایش آثار و حمایت از هنرمندان انجام دهیم.

یک ایراد بزرگی که گاهاً به بعضی جشنواره ها وارد است این که شکل تبلیغی و رزومه گونه برای مدیران دستگاه های اجرایی دارد که باید این رویکرد جای خود را به رویکرد حمایتی از هنر تغییر دهد.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: به نظرم جشنواره ها باید بعد از پایان نمایشگاه بررسی شوند که حاصل این جشنواره و مسابقه چقدر موفق بوده است و چه کارهایی را می توان برای دوره های آتی آن انجام داد تا متفاوت تر و مؤثر تر از دورۀ پیشین خود باشد.

این داور جشنواره های مختلف عکاسی موفق شدن مسابقۀ عکس کار را نیازمند، واکاوی آن بعد از اختتامیه دانست وادامه داد: به نظرم مسابقه عکس کار باید بعد از نمایشگاه پایانی خود جلسه ای را ترتیب دهد که در آن با حضور داوران و عکاسان برگزیده در خصوص انتخاب عکس ها و حذف آثاری که مورد تأئید قرار نگرفتند، بحث شود و حتماً باید این کارها در اولویت برگزار کنندگان قرار بگیرد. اگر مشاغل؛ رویکرد محوری مسابقه را تشکیل می دهد باید در این جلسه مشخص شود که چه تفکر و نگاهی را در میان مخاطبان ایجاد کرده است و چقدر عکاسان در نمایش مشاغل و ابعاد وجودی آن ها موفق عمل کرده‌اند و برای دوره های آتی چه نگاهی مد نظر برگزار کننده قرار دارد.

عباسی در خصوص اهمیت موضوع کار این طور بیان داشت: خیلی از عکاسان کشور در طول فعالیت کاری خود به موضوع کار توجه داشتند حتی این مهم در میان عکاسان خارج هم مورد توجه بوده است به طوریکه سباستیائو سالگادو عکاس مشهور جهان هم در کارهای خود عکس های زیادی را با  نگاه به کار کارگر به تصویر کشیده است. نگاهی احترام گونه و با هدف که در تولید این پروژه ها مد نظر قرار گرفته اند و در عکس های او می توان به تحولی که کارگران در اقتصاد یک کشور دارند، اشاره کرد.

وی ادامه داد: به نظرم عکاسان کشور هم باید در برخورد با موضوع کار سعی کنند تا ماهیت وجودی آن را به تصویر بکشند و تمام جوانب و زوایای آن را برای مخاطبان که به تماشای آثار آن ها می نشینند بازگو کنند و این مهم جز با کار کردن بر روی مجموعه عکس محقق نمی شود.

وی تعریف پروژه عکاسی را راهکاری مؤثر در تولید عکس هایی ارزشمند نسبت به موضوع اشتغال عنوان کرد و ادامه داد: به نظرم نمایش سختی کار بعضی مشاغل و یا حس و حال کارگر و نقش وی در اجتماع در قالب مجموعه عکس به مراتب بهتر می تواند تأثیر خودش را بر جامعه بگذارد تا این که بخواهیم با تک عکس به دنبال نمایش موضوعات برویم. شاید تک عکس لحظۀ خاصی را به تصویر در آورد اما تفکر و جنبه روایت گونه ندارد و نمی توان مخاطب را با ابعاد وجودی موضوع آشنا سازد.

عباسی تصریح کرد: عکاسان ما روایت بلد نیستند و در بیشتر مجموعه عکس هایی که داوری کردم فقط فرم و اصل موضوع مورد هدف قرار داده شده است و چیستی و عمق موضوع کمتر مورد توجه عکاس قرار گرفته است. به زعم بنده برای شناخت موضوع کار و آن شغل مد نظر باید با افرادی که در آن حوزه اشتغال دارند، زندگی کرد و به آن شغل از تمام زوایا نگاه کرد تا بتوان جنبه های ناشناخته آن را به تصویر کشید.

این نویسنده کتاب های عکاسی، مسئله داوری در جشنواره ها را همواره دغدغه شرکت کننده ها دانست که نسبت به آن گلایه دارند و در این خصوص گفت: بهتر است انتخاب داوران به گونه ای باشد که آن داور حتما نسبت به موضوع مد نظر اشراف کامل داشته باشد تا مثلا با دیدن تصویر تحت تأثیر قرار نگیرد و دست به انتخاب آثار بر مبنای احساس خود نزدند.

این استاد دانشگاه خوانا بودن فراخوان و تعریف درست از اشتغال را در هدایت عکاسان نسبت به اهداف برگزار کننده مفید خواند و اظهار داشت: نوشتار فراخوان باید صریح و در عین حال شفاف بیان شود و مواردی که مد نظر برگزار کننده است حتما باید عاری از هر گونه پیچیدگی بیان شود تا عکاس مستقیم به سراغ آن موضوعات برود. به نظرم در موضوع اشتغال خیلی از شغل ها را داریم که روز به روز در جامعه ما کم رنگ می شوند و این جشنواره می تواند فرصتی باشد تا با گردآوری عکس هایی در رابطه با آن شغل آرشیو خوبی را برای برگزار کننده  و تاریخ کشور فراهم آورد. 

گفتنی است؛ بر پایه تقویم مسابقه بین المللی عکس کار ایران؛ آخرین مهلت ارسال آثار، اول خردادماه ۱۳۹۹ است. هنرمندان برای اطلاع دقیق از قوانین شرکت، ثبت‌نام و ارسال عکس می توانند به پایگاه اینترنتی مسابقه به نشانی www.jobcenter.ir/festival مراجعه نمایند